Untitled Document

KUSH E ZBULOI ZERON


Gjatë leximit të disa përkthimeve të bëra nga arabishtja Diakonel Lupitus në vitin 984 kishte arritur të përdorte një aparat për studimin e planeteve në pjesën e pasme të malit Pirene dhe në një konferencë të mbajtur në Barcelonë iu drejtua vëllezerve të tij të krishterë që të përdornin dituritë e muslimanëve për të thjeshtësuar studimet e tyre në fushat e shkencës. Lupituasi iu drejtua atyre kështu: “Po deshët të mesoni oraret e namazit, datën e festës së Pashkëve, të shikoni shënjat e shkatërrimit të botës, duhet të përdorni metodën dhe mjëtët që përdorin muslimanët për të vëzhguar planetet. Ne përveç mjetit për të zbuluar planetet, mjetet e tjera më të përdorshme për llogaritjet e përpikta i kemi marrë nga muslimanët e Europës. Edhe numrat po nga ata i kemi marrë…”
Numri zero është shumë i rëndësishëm për shkencën e matematikës. Edhe ky sistem ka ardhur nga muslimanët. 100 vjet pas zbulimit të këtij sistemi Muhammed bin Musa el Harizmi e zgjeroi më shumë përdorimin e tij, në veprën “Algorismos”.
Ai ka fituar të drejtën të quhet Babai i Algjebrës dhe Logaritmës, në të gjitha drejtimet. Fjala e parë vjen direkt nga fjala arabe “Al-Xhebrr” dhe fjala e dytë vjen nga “Harizmi”. Zhvillimi më i madh në matematikën e mesjetës ka qenë përdorimi i numrit zero. Meqë në numrat latinë të përdorura deri në atë kohë nuk kishte zero problemet matematike zgjidheshin me shumë vështirësi. Sipas një thënjë të krishterëve, Europa pas marrjes së këtij sistemi nga muslimanët “Shpëtoi nga çrregullimet e të gjithë numrave”.