Nemâz vaktleri, güneşin bir sene boyunca günlük seyri ile alâkalıdır. Ancak, güneş hergün aynı yerden doğup, batmamakta; mevsimlere göre meyli de değişmektedir. Bu sebeble takvimlerde yazılı nemâz vaktleri ince hesâblarla yapılmaktadır. Vakti hesâblanacak yerin arz ve tûl (enlem ve boylam) derecesi ile o gündeki ta'dîl-i zemân'ın ve güneşin meyl derecesinin bilinmesi lâzımdır. İlm-i hey'et, yani astronomi âlimlerimiz asrlarca evvel bunun kaide ve formüllerini Çıkarmış ve kitâblara yazmışlardır. MEYL-İ ŞEMS (Görünen Deklinasyon) Günlerin karşılarında yazılı olan meyl mikdarları, o günden evvelki gece yarısı Londra sâati 24 iken tesbît edilen derece ve dakikalardır. Gün | Ocak | Şubat | Mart | Nisan | Mayıs | Haziran | Temmuz | Ağustos | Eylül | Ekim | Kasım | Aralık | Gün |
---|
| Der. Dak. | Der. Dak. | Der. Dak. | Der. Dak. | Der. Dak. | Der. Dak. | Der. Dak. | Der. Dak. | Der. Dak. | Der. Dak. | Der. Dak. | Der. Dak. | | 1 | -23 03 | -17 15 | -07 47 | +04 20 | +14 55 | +21 59 | +23 09 | +18 09 | +08 28 | -02 59 | -14 16 | -21 43 | 1 | 2 | -22 58 | -16 58 | 24 | 44 | +15 13 | +22 07 | 5 | +17 54 | 6 | -03 22 | 35 | 53 | 2 | 3 | 52 | 40 | 1 | +05 07 | 31 | 15 | 0 | 39 | +07 45 | 46 | 54 | -22 02 | 3 | 4 | 47 | 23 | -06 38 | 30 | 49 | 22 | +22 55 | 23 | 23 | -04 09 | -15 13 | 10 | 4 | 5 | 40 | 5 | 15 | 53 | +16 06 | 29 | 50 | 7 | 0 | 32 | 31 | 18 | 5 | 6 | 33 | -15 46 | -05 52 | +06 15 | 24 | 36 | 45 | +16 51 | +06 38 | 55 | 50 | 26 | 6 | 7 | 26 | 28 | 29 | 38 | 40 | 42 | 39 | 34 | 16 | -05 18 | -16 08 | 33 | 7 | 8 | 19 | 9 | 5 | +07 01 | 57 | 48 | 32 | 17 | +05 53 | 41 | 25 | 40 | 8 | 9 | 11 | -14 50 | -04 42 | 23 | +17 13 | 53 | 25 | 0 | 31 | -06 04 | 43 | 46 | 9 | 10 | 2 | 31 | 18 | 45 | 29 | 58 | 18 | +15 43 | 8 | 27 | -17 00 | 52 | 10 | 11 | -21 53 | 11 | -03 55 | +08 08 | 45 | +23 02 | 11 | 25 | +04 45 | 50 | 17 | 57 | 11 | 12 | 44 | -13 52 | 31 | 30 | +18 00 | 7 | 3 | 8 | 23 | -07 12 | 33 | -23 02 | 12 | 13 | 34 | 32 | 8 | 52 | 15 | 11 | +21 54 | +14 50 | 0 | 35 | 50 | 7 | 13 | 14 | 24 | 12 | -02 44 | +09 13 | 30 | 14 | 46 | 31 | +03 37 | 57 | -18 06 | 11 | 14 | 15 | 13 | -12 51 | 20 | 35 | 45 | 17 | 37 | 13 | 14 | -08 20 | 21/td> | 15 | 15 | 16 | 2 | 31 | -01 57 | 56 | 59 | 20 | 27 | +13 54 | +02 51 | 42 | 36 | 18 | 16 | 17 | -20 51 | 10 | 33 | +10 18 | +19 13 | 22 | 17 | 35 | 27 | -09 04 | 51 | 20 | 17 | 18 | 39 | -11 49 | 9 | 39 | 26 | 24 | 7 | 16 | 4 | 26 | -19 06 | 22 | 18 | 19 | 27 | 28 | -00 46 | +11 00 | 40 | 25 | +20 57 | +12 57 | +01 41 | 48 | 20 | 24 | 19 | 20 | 14 | 6 | -00 22 | 21 | 52 | 26 | 46 | 37 | 18 | -10 09 | 34 | 25 | 20 | 21 | 1 | -10 45 | +00 02 | 41 | +20 05 | 26 | 34 | 17 | +00 54 | 31 | 48 | 26 | 21 | 22 | -19 48 | 23 | 26 | +12 01 | 17 | 27 | 23 | +11 57 | 31 | 52 | -20 01 | 27 | 22 | 23 | 34 | 1 | 49 | 22 | 29 | 26 | 11 | 37 | 8 | -11 13 | 14 | 26 | 23 | 24 | 20 | -09 39 | +01 13 | 42 | 40 | 25 | +19 59 | 17 | -00 16 | 34 | 27 | 26 | 24 | 25 | 5 | 17 | 37 | +13 01 | 51 | 24 | 46 | +10 56 | 39 | 55 | 39 | 25 | 25 | 26 | -18 51 | -08 55 | +02 00 | 21 | +21 02 | 23 | 33 | 36 | -01 02 | -12 16 | 51 | 23 | 26 | 27 | 35 | 32 | 24 | 40 | 13 | 21 | 20 | 15 | 26 | 36 | -21 02 | 21 | 27 | 28 | 20 | -08 10 | 47 | 59 | 23 | 18 | 6 | +09 54 | 49 | 57 | 13 | 19 | 28 | 29 | 4 | | +03 11 | +14 18 | 32 | 16 | +18 53 | 33 | -02 12 | -13 17 | 23 | 16 | 29 | 30 | -17 48 | | 34 | +14 37 | 42 | +23 12 | 38 | 11 | -02 36 | 37 | -21 34 | 12 | 30 | 31 | -17 32 | | +03 57 | | +21 51 | | +18 24 | +08 50 | | -13 56 | | -23 08 | 31 |
Meyl-i Şems cetveli (Güneşin görünen deklinasyonu): Güneşin, ekvatordan yüksekliğinin derece olarak ifadesidir. Bir sene boyunca değişmekte ve her sene belli yer ve saatde ölçülerek neşredilmektedir. |