KO­HA E GRUM­BUL­LI­MIT

Kur hë­na du­ke u rro­tul­lu­ar rreth to­kës nga lind­ja drejt pe­rën­di­mit, fu­tet mi­dis to­kës dhe di­el­lit të tre vij­në në një vi­jë pa­ra­le­le. Kjo gjend­je qu­het grum­bul­lim. Në kë­të gjend­je pje­sa e hë­nës që ne sho­him ësh­të në er­rë­si­rë. Nuk mund ta sho­him dot atë. Kjo ko­hë qu­het (Mu­hak). Ko­hëzg­jat­ja e Mu­hak ësh­të e ndryshu­esh­me dhe va­ri­on nga 28 de­ri në 72 orë. Grum­bul­li­mi ndodh pi­kë­risht në mes të ko­hës Mu­hak dhe në ka­len­dar ësh­të shë­nu­ar në fa­qen e pa­rë të çdo mu­aji. Ko­ha mi­dis dy grum­bul­li­me­ve ësh­të 29 di­të e 13 orë.
Hë­na du­ke vazh­du­ar ud­hë­ti­min e saj pa 8° (14 orë) nga ko­ha e grum­bul­li­mit, pra kur kën­di i for­mu­ar mi­dis dy drej­të­za­ve to­kë-hë­në dhe to­kë-di­ell ësh­të më i vo­gël se 8° (14 orë). Gja­të kë­saj ko­he hë­na e re nuk shi­het për asn­jë çast në asn­jë vend. Kur ke­ni bë­het 18°, hë­na më në fund ka shpë­tu­ar nga Mu­ha­ku, 45 min për­pa­ra set ë pe­rën­do­je di­el­li në ho­ri­zon­tin pe­rën­di­mor du­ket hë­na e re. Por për shkak të 57 mi­nu­ta­ve Pa­ra­laks kur i af­ro­het 5° ho­ri­zon­tit nuk mund të shi­het. Kur del nga Mu­ha­ku hë­na e re shi­het në të gjit­hë ato ven­de që shtri­hen në të njej­tën gja­të­si me atë shtet ku ësh­të du­ke pe­rën­du­ar di­el­li. Në orët e më­vonsh­me dhe gja­të na­tës, pa­si ka pe­rën­du­ar di­el­li mund të shi­het ed­he në ato ven­de të ci­lat shtri­hen në pe­rën­dim të këty­re shte­te­ve.