Untitled Document

DISPOZITAT ISLAME (AHKAM-I ISLAMIJE) 1


Urdhrat dhe ndalesat që i ka shpallur feja islame, quhen Ahkam-i sher’ije apo Ahkâm-i islamije. Këto quhen edhe Ef’al-i mukel-lefin. Dispozitat islame janë tetë: Farz, vaxhib, sunnet, mustehab, mubah, haram, mekruh dhe mufsid.
FARZ: Janë gjërat (punët), veprimin e të cilave Allahu e ka urdhëruar qartë dhe prerazi me ajete të Kur’anit. T’i braktisësh farzet, është haram. Kush nuk u beson dhe kryerjes së tyre nuk u kushton rëndësi, është kafir. Farzi është dy llojesh:
Farz-i ajn është farzi që duhet ta kryejë personalisht vetë çdo musliman i ngarkuar me atë farz. Farzi ajn është të besosh (imani), të marrësh abdest, të marrësh gusul (domethënë të marrësh abdest trupor), të falësh pesë kohët e namazit, të agjërosh në muajin e Ramazanit, kur je i pasur të japësh zekat dhe të shkosh në Haxh. (Janë të njohura tridhjet e dy farze dhe pesëdhjetë e katër farze).
Farz-i kifaje janë farzet e përbashkëta, pra këto farze janë për të gjithë muslimanët, por kur i kryejnë disa musliman, qoftë madje edhe vetëm një musliman, muslimanët e tjerë lirohen nga detyrimi, dhe nga përgjegjësia. Të këtilla janë farzet si: t’i përgjigjesh selamit të dhënë,(përshëndetja) larja e xhenazes, falja e namazit të zhenazes, mësimi i Kur’anit përmendsh (hafëzllëku), xhihadi, zënia e dijeve fetare e shkencore më tepër sesa duhen për profesionin personal.
V A X H I B: Janë ato që ka urdhëruar Allahu  të punohen. Argumenti i këtyre urdhrave në Kur’an nuk është i qartë (i prerë) sa i farzit. Falja e vitër-namazit dhe e namazit të bajramit, kur je i pasur, të presësh kurban, të japësh sadaka-fitrin, janë vaxhibe. Dispozita e vaxhibit është sikur farzi. Ta braktisësh vaxhibin është tahrimen mekruh. Ai që nuk beson se është vaxhib nuk bëhet kafir. Por, ai që nuk i kryen do të dënohet në Xhehennem.                                  (Vijon)