PERIUDHA 400 VJEÇARE E PAPASTERTISE NE EVROPE (1)
Ne kete periudhe nuk ekzistonin banjot publike dhe pjesa e shtepise qe perdorej per t’u pastruar filloi te perdorej per te tjera qellime. Larja ishte harruar krejt dhe askush nuk i lante duart para ose pas buke. Lenia pas dore e pastertise solli si rezultat papastertine, dhe kjo solli shtimin e ererave te papelqyeshme. Por evropianet ne vend qe t’i drejtoheshin pastertise e gjeten zgjidhjen tek prodhimi i parfumeve dhe esencave me te cilat mbulonin ererat e keqija.
Papastertia mori permasa aq te medha saqe filloi te shtohej ne menyre dramatike vdekja e femijeve dhe epidemite qe perhapeshin hera-heres shkaktonin vdekjen e mijerave njerezve. Ne vitin 1501, nga epidemia e koleres qe u perhap ne qytetin Bordo, ne France, vdiqen 17 000 veta dhe kjo shifer perbente me teper se gjysmen e banoreve te ketij qyteti.
Ne shekullin e XVII-te ne qytetet e medha si Parisi, uji gjendej me pakice. Popullsia rritej vazhdimisht por sasia e ujit qe perdorej ngelej po e njejta. Ne gjithe Parisin gjendeshin 40 puse e po aq çezma dhe njerezit prisnin ne rradhe per uje.
Popullsia ishte aq larg konceptit te pastertise saqe jo vetem shtepite normale, por edhe pallatet e aristrokrateve nuk kishin banjo brenda. Ne vende publike si teater, opera etj, nuk ekzistonin banjot dhe njerezit i kryenin nevojat pas cepave te mureve, poshte shkalleve, etj. (Vijon)