Untitled Document

KUSH E ZBULOI ZERON

Gjatë leximit të disa përkthimeve të bëra nga ara-bishtja Diakonel Lupitus në vitin 984 kishte arritur të përdorte një aparat për studimin e planeteve në pjesën e pasme të malit Pirene dhe në një konfer-encë të mbajtur në Barcelonë iu drejtua vëllezerve të tij të krishterë që të përdornin dituritë e musli-manëve për të thjeshtësuar studimet e tyre në fushat e shkencës. Lupituasi iu drejtua atyre kështu: “Po deshët të mesoni oraret e namazit, datën e fes-tës së Pashkëve, të shikoni shënjat e shkatërrimit të botës, duhet të përdorni metodën dhe mjëtët që përdorin muslimanët për të vëzhguar planetet. Ne përveç mjetit për të zbuluar planetet, mjetet e tjera më të përdorshme për llogaritjet e përpikta i kemi marrë nga muslimanët e Europës. Edhe numrat po nga ata i kemi marrë…”

Numri zero është shumë i rëndësishëm për shkencën e matematikës. Edhe ky sistem ka ardhur nga muslimanët. 100 vjet pas zbulimit të këtij sis-temi Muhammed bin Musa el Harizmi e zgjeroi më shumë përdorimin e tij, në veprën “Algorismos”.

Ai ka fituar të drejtën të quhet Babai i Algje-brës dhe Logaritmës, në të gjitha drejtimet. Fjala e parë vjen direkt nga fjala arabe “Al-Xhebrr” dhe fjala e dytë vjen nga “Harizmi”. Zhvillimi më i madh në matematikën e mes-jetës ka qenë përdorimi i numrit zero. Meqë në numrat latinë të përdorura deri në atë kohë nuk kishte zero problemet matematike zgjid-heshin me shumë vështirësi. Sipas një thënjë të krishterëve, Europa pas marrjes së këtij sis-temi nga muslimanët “Shpëtoi nga çrregullimet e të gjithë numrave”.