PERANDORI OSMANE, TE LUTEM RIKTHEHU! (3)

Perandoria Osmane nuk është shkatërruar ngaqë ishte shumë e madhe dhe e shtrirë: pasi në ditët e saja më të arta, ajo ishte më e vogël se sa Brazili apo Rusia. Arsyeja përse Perandoria Osmane ra, ishte moseksperienca e elitës së saj, e cila ra pre ndaj helmit të nacionalizmit, që u mboll në perandori nga gurutë perëndimorë të ideve. Nacionalizmi, kjo risi evropiane, arriti të vrasë më shumë njerëz në botë se sa Mortaja e Zezë. Dhe për më tepër, ai nuk provoi kurrë që të bëhet alternativë ndaj shkatërrimit të perandorive, ku dhjetëra kombe dhe grupe etnike je-tonin së bashku në paqe dhe harmoni. Asnjë nga shtetet që lindën nga Perandoria Osmane nuk kanë arritur të kri-jojnë shtete të fuqishme. Përkundrazi, grabitqarët perëndi-morë, të cilët nxitën krijimin e tyre më parë, vazhdojnë deri në ditët tona të mbjellin përçarje dhe luftë. Kështu ata nx-isin grupet e vogla, siç janë kurdët në Turqi dhe Irak, për të krijuar edhe më shumë përçarje dhe ndarje. Si rrjed-hojë, bota e lindjes ku ne jetojmë sot, qëndron ende e ndarë dhe e pambrojtur përballë agresionit të mamuthit të madh perëndimor. Për t'u përballur me sfidën e tij, një sërë idesh të botës së Lindjes kanë rezultuar të dështuara; duke nisur këtu që me pan-arabizmin e Naserit dhe Par-tisë Ba'ath, islamizmin e Osamës, pan-turqizmin e Zija Gökalpit dhe Halide Edib Adivarit etj.

Për këtë arsye, ka ardhur koha që ne, popujt e Lindjes, të marrim mësim nga vëllezërit tanë në Komunitetin Evropian, të cilët kanë arritur të ringjallin sërish Perandor-inë e Sharlemanit, që u shkatërrua njëmijë vite më parë. Por, në kundërshtim me perandorinë e tyre, perandoria jonë është ende e gjallë në mendjen e njerëzve tanë, në vendet e lavdisë, kalatë, xhamitë dhe kishat. Perandoria jonë e rilindur, mundet dhe duhet të përfshijë të gjithë tokat e dikurshme bizantine: pasi një e ardhme e begatë e Turqisë, Lindjes së Mesme dhe Ballkanit varet nga lidhjet e saj me Rusinë, Ukrainën dhe republikat turke të Azisë Qendrore.            (Vijon)